در روانشناسی روابط زناشویی و خانوادگی، سبک دلبستگی نقش اساسی در کیفیت ارتباطات دارد. سبک دلبستگی نشان میدهد که ما چگونه با دیگران ارتباط برقرار میکنیم، چگونه به امنیت عاطفی دسترسی پیدا میکنیم و چگونه در مواجهه با تنش یا اختلاف واکنش نشان میدهیم. شناخت سبک دلبستگی خود، به ویژه در چارچوب درمان هیجانمدار (EFT)، کمک میکند تا روابط صمیمانه و سالمتری بسازیم. در این مقاله، به بررسی انواع سبکهای دلبستگی، نحوه شناسایی آنها و راهکارهای بهبود رابطه پرداختهایم، با تأکید بر کاربردهای بالینی و تجربه یک زوج درمانگر.
سبک دلبستگی الگویی است که از دوران کودکی شکل میگیرد و نشان میدهد که ما در روابط چقدر احساس امنیت، اعتماد و نزدیکی میکنیم. این سبکها بر نحوه واکنش ما به نیازهای عاطفی و استرس در روابط تأثیر مستقیم دارند.
چهار نوع اصلی سبک دلبستگی وجود دارد:
شناخت سبک دلبستگی خود اولین قدم برای مهار هیجانات منفی، افزایش صمیمیت و بهبود کیفیت روابط است.
برای تشخیص سبک دلبستگی، روشهای مختلفی وجود دارد:
مثال بالینی اول: یکی از مراجعین که سبک دلبستگی دوسوگرا داشت، هنگام احساس دور شدن شریک زندگی، اضطراب شدیدی نشان میداد و در جلسات EFT یاد گرفت چگونه نیاز به نزدیکی را بدون ایجاد فشار یا پرخاشگری بیان کند.
سبک دلبستگی مستقیماً بر کیفیت رابطه تأثیر دارد:
مثال بالینی دوم: زوجی با سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا در جلسات درمانی مشاهده شد که عدم تطابق سبکها باعث سوءتفاهم مکرر میشد. با آموزش مهارتهای هیجانی و تمرینهای EFT، هر دو توانستند فاصله مناسب را حفظ کرده و گفتگوی سازندهای برقرار کنند.
با تمرینهای مناسب، میتوان سبک دلبستگی را به سمت ایمنتر شدن هدایت کرد:
مثال بالینی سوم: زوجی که هر دو سبک دلبستگی اجتنابی داشتند، با تمرینهای تدریجی و بازسازی اعتماد در جلسات درمانی، توانستند یاد بگیرند چگونه بدون ترس از آسیب، نیازهای عاطفی خود را بیان کنند.
یک زوج درمانگر یا تراپیست خوب در اصفهان میتواند روند شناسایی و اصلاح سبک دلبستگی را هدایت کند. EFT تمرکز بر هیجانات زیرین دارد و به افراد کمک میکند:
یکی از مهمترین گامها در بهبود سبک دلبستگی، ایجاد فضایی برای گفتگوی امن و باز در روابط است. این بدان معناست که هر دو طرف رابطه باید یاد بگیرند بدون ترس از قضاوت یا انتقاد، احساسات واقعی خود را بیان کنند. تمرینات روزمرهای مانند گفتگوی کوتاه روزانه درباره احساسات، استفاده از جملات من، و تمرین همدلی فعال میتواند به تدریج اعتماد و امنیت عاطفی را افزایش دهد. حتی در روابطی که الگوهای اجتنابی یا دوسوگرا غالب است، ایجاد این فضای امن امکان پذیر است و پایهای برای تغییرات مثبت فراهم میکند.
علاوه بر تمرینهای فردی و زوجی، حضور یک متخصص یا زوج درمانگر حرفهای میتواند مسیر تغییر را کوتاهتر و مؤثرتر کند. جلسات درمان هیجانمدار (EFT) به افراد کمک میکند تا احساسات خود را شناسایی کنند، از الگوهای قدیمی و آسیبزا خارج شوند و یاد بگیرند چگونه نیازهای عاطفی خود را به شیوهای سازنده و مؤثر ابراز کنند. بسیاری از زوجها که به دلیل سبک دلبستگی اجتنابی یا دوسوگرا در چرخههای تعارض گرفتار بودند، با هدایت تراپیست خوب در اصفهان توانستند نه تنها گفتگوی مؤثر داشته باشند، بلکه حس همدلی و صمیمیت واقعی را دوباره تجربه کنند.
شناخت سبک دلبستگی و تمرین مهارتهای هیجانی، کلید روابط سالم و صمیمانه است. با شناسایی سبک دلبستگی خود و شریک، استفاده از تکنیکهای EFT و کمک گرفتن از زوج درمانگر یا تراپیست خوب در اصفهان، میتوان چرخههای منفی رفتاری را شکسته و جای آن را با اعتماد، همدلی و گفتگوی سازنده پر کرد.
بهعنوان یک روانشناس و متخصص زوجدرمانی، من اکرم حجتی به بهبود روابط عاطفی و ارتقای کیفیت زندگی افراد و زوجها متعهد هستم. با ترکیب دانش روانشناسی و مهارتهای ارتباطی، به افراد کمک میکنم تا چالشهای خود را بهتر مدیریت کنند و به یک زندگی متعادلتر دست یابند.
تمرکز اصلی من در جلسات درمانی، ایجاد روابط امن و پایدار و آموزش مهارتهایی است که تغییرات مثبت و مؤثر را در زندگی افراد به همراه داشته باشد.
