هیچ رابطه‌ای خالی از خطا نیست، اما زمانی که تکرار اشتباهات به یک الگو تبدیل می‌شود، اعتماد دچار فرسایش می‌شود و رابطه امنیت خود را از دست می‌دهد. از نگاه EFT، آسیب اصلی معمولاً در خودِ اشتباه نیست؛ در احساس تنها ماندن، شنیده نشدن یا نادیده گرفته شدن است. بسیاری از مراجعه‌کنندگان یک روانشناس خوب یا زوج درمانگر متخصص EFT در اصفهان دقیقاً به دلیل همین تکرارهای دردناک گرفتار چرخه‌های منفی ارتباطی شده‌اند.
بازسازی اعتماد پس از تکرار خطا، ممکن است دشوار باشد، اما کاملاً شدنی است؛ اگر طرفین بدانند چه مسیری باید طی شود و کدام رفتارها می‌تواند زخم را عمیق‌تر یا ترمیم را ممکن‌تر کند.
وقتی اشتباه تکرار می‌شود، پیام ناگفته به شریک رابطه این است که: «این رابطه امن نیست.»
ذهن انسان از لحاظ بیولوژیک نسبت به تکرار خطا حساس است، چون ناخودآگاه آن را نشانه بی‌ثباتی می‌داند.
در EFT، هر بار تکرار یک رفتار آسیب‌زننده یعنی:
«نیازهای من شنیده نمی‌شود.»
این تجربه باعث می‌شود اعتماد لایه‌لایه کم شود.
یک اشتباه ممکن است قابل تحمل باشد، اما تکرار آن باعث می‌شود هر زخم جدید، زخم قبلی را دوباره فعال کند؛ درست مثل باز شدن بخیه‌ای که تازه در حال ترمیم بوده است.
بسیاری از افراد فکر می‌کنند تکرار اشتباهات یعنی «طرفم من را جدی نمی‌گیرد». درحالی‌که در جلسات EFT و تجربه یک تراپیست خوب در اصفهان دیده می‌شود که اغلب تکرار، از الگوهای ناخودآگاه، سبک دلبستگی یا موقعیت‌های هیجانی کنترل‌نشده ناشی می‌شود.
بنابراین تکرار الزاماً به معنی بی‌علاقگی نیست؛ بلکه نشانه نیاز به گفت‌وگوی عمیق‌تر و اصلاح الگوست.
تا زمانی که فرد نفهمد چرا اشتباه را تکرار می‌کند، هیچ دلجویی یا قولی تأثیر واقعی ندارد. اولین قدم، شناسایی ماشه‌های رفتاری است.
اعتماد زمانی شروع به ترمیم می‌کند که فرد به‌جای توجیه، شجاعانه مسئولیت تکرار رفتار خود را قبول کند.
جمله‌های درست:
برای مدتی باید رفتارتان قابل مشاهده، شفاف و قابل پیش‌بینی باشد. نه با اجبار، بلکه با تعهد.
مثال:
«امروز وقتی احساس فشار کردم، به‌جای رفتار قبلی، مکث کردم و بهت پیام دادم.»
این «نشان دادن» مؤثرتر از «قول دادن» است.
ترمیم واقعی وقتی رخ می‌دهد که فرد آسیب‌دیده بتواند بگوید:
«وقتی اشتباه تکرار می‌شود، چه چیزی درونم فعال می‌شود؟»
و طرف مقابل پاسخ دهد:
«می‌فهمم و کنارتم.»
این تماس هیجانی، ستون اعتماد است.
بازسازی اعتماد یعنی اثبات اینکه تکرار قرار نیست ادامه پیدا کند.
این کار با برنامه‌ریزی دقیق امکان‌پذیر است.
اعتماد یک تعامل دوطرفه است.
بازسازی اعتماد بدون همکاری دو نفره امکان‌پذیر نیست.
اگر:
ترمیم اعتماد پس از تکرار خطا ساده نیست، اما کاملاً ممکن است.
اعتماد با سه رکن بازسازی می‌شود:
وقتی زوجین بتوانند آسیب را ببینند، هیجان‌ها را بیان کنند و برای اصلاح رفتار همکاری کنند، حتی رابطه‌هایی که بارها تکرار خطا را تجربه کرده‌اند، می‌توانند دوباره امن، عمیق و صمیمی شوند.
تکرار اشتباهات اعتماد را تضعیف می‌کند، اما اگر ریشه الگو شناسایی شود، مسئولیت‌پذیری واقعی وجود داشته باشد و اصلاح رفتار با شفافیت همراه شود، اعتماد قابل بازسازی است. در EFT، ترمیم اعتماد زمانی اتفاق می‌افتد که فرد آسیب‌دیده هیجان خود را بیان کند و طرف مقابل با حضور هیجانی واقعی پاسخ دهد. برنامه‌ریزی برای جلوگیری از تکرار و همکاری دوطرفه، رابطه را به مسیر امن تبدیل می‌کند. در موارد پیچیده، کمک گرفتن از یک زوج درمانگر یا روانشناس خوب می‌تواند فرایند ترمیم را سریع‌تر و عمیق‌تر کند.
به‌عنوان یک روانشناس و متخصص زوج‌درمانی، من اکرم حجتی به بهبود روابط عاطفی و ارتقای کیفیت زندگی افراد و زوج‌ها متعهد هستم. با ترکیب دانش روان‌شناسی و مهارت‌های ارتباطی، به افراد کمک می‌کنم تا چالش‌های خود را بهتر مدیریت کنند و به یک زندگی متعادل‌تر دست یابند.
تمرکز اصلی من در جلسات درمانی، ایجاد روابط امن و پایدار و آموزش مهارت‌هایی است که تغییرات مثبت و مؤثر را در زندگی افراد به همراه داشته باشد.
