خستگی ذهنی یکی از رایجترین تجربیات انسان مدرن است؛ حالتی که در آن تمرکز کم میشود، انگیزه افت میکند و انرژی روانی مثل یک باتری در حال اتمام به نظر میرسد. بسیاری از مراجعانی که نزد یک روانشناس خوب مراجعه میکنند، شکایت مشترکی دارند: «ذهنم همیشه خسته است، با اینکه کار زیادی نمیکنم!»
در این مقاله توضیح میدهیم خستگی روانی از کجا میآید، چرا انرژی روانی تخلیه میشود و چگونه میتوانیم دوباره انرژی درونیمان را بازیابی کنیم.
اضطراب مزمن حتی در سکوت بهطور مستقیم انرژی ذهن را کاهش میدهد. مغز در این حالت در «وضعیت مراقبت دائمی» باقی میماند. همین حضور دائمی در حالت هشدار باعث میشود انرژی که برای تمرکز، احساس آرامش، یا تصمیمگیری لازم داریم، در پسزمینه مصرف شود.
بهعنوان یک تراپیست خوب در اصفهان معمولاً به مراجعان توضیح میدهم که این خستگی واقعی و فیزیولوژیک است؛ نه «تنبلی».
در روش EFT، هیجانهای نادیدهگرفتهشده یکی از عوامل اصلی فرسودگی روانی هستند. وقتی احساسات دردناک بیان نمیشوند، ذهن برای نگه داشتن آنها انرژی زیادی مصرف میکند.
در رابطههای عاطفی، وقتی هیجانها بیان نمیشوند، رابطه وارد «چرخه خاموش» میشود. این چرخه انرژی هر دو نفر را تخلیه میکند و باعث احساس دوری و خستگی ذهنی میشود.
اگر ذهن مدام در تلاش باشد «بهترین» باشد، هر کار سادهای تبدیل به میدان جنگ داخلی میشود.
کمالگرایی باعث میشود:
انسان برای بازیابی انرژی به ارتباطات امن، محبت و دیدهشدن نیاز دارد.
وقتی رابطه فاقد این عناصر باشد، انرژی روانی به مرور تحلیل میرود.
زوجهایی که در روابطشان تغذیه هیجانی وجود ندارد، معمولاً سریعتر درگیر خستگی ذهنی میشوند. در جلسات EFT، نخستین هدف ایجاد امنیت هیجانی و افزایش انرژی عاطفی زوجین است.
روزانه ۵–۱۰ دقیقه توقف ذهنی (Mindful Pause) انجام دهید.
این تمرین باعث میشود:
گفتن «نه» یک مهارت انرژیساز است.
وقتی همیشه در دسترس باشید، انرژی روانی تخلیه میشود.
نمونه مرزهای سالم:
گفتگوی امن در رابطه بهطور مستقیم انرژی روانی تولید میکند.
در EFT این گفتوگوها شامل:
زوجهایی که مکالمات هیجانی سالم دارند، کمتر دچار خستگی ذهنی میشوند.
سه اقدام ساده برای کاهش مصرف انرژی در کمالگرایی:
روشهای مؤثر:
بدن وقتی آرام میشود، انرژی روانی دوباره بالا میرود.
گاهی خستگی ذهنی آنقدر عمیق است که نیاز به همراهی متخصص داریم.
یک روانشناس خوب یا تراپیست خوب در اصفهان میتواند کمک کند:
در خستگی ذهنی دائمی، یکی از مکانیزمهایی که فشار روانی را تشدید میکند «چرخه بیپایان فرسودگی ذهنی» است. وقتی ذهن دائماً درگیر نگرانیها، اضطرابهای کوچک روزمره و پردازش هیجانهای ناتمام میشود، انرژی روانی بدون فرصت بازسازی مصرف میشود. این چرخه باعث میشود حتی فعالیتهای ساده روزمره مانند تصمیمگیری، تمرکز یا تعامل با دیگران دشوار به نظر برسد. استفاده از تکنیکهای توقف ذهنی، تنظیم مرزهای سالم، تمرینهای تنفسی و گفتگوهای هیجانی امن با کمک زوج درمانگر یا روانشناس خوب میتواند این چرخه را شکسته و انرژی روانی از دست رفته را بازگرداند، به طوری که فرد دوباره احساس سرزندگی، آرامش و توانایی تصمیمگیری مؤثر پیدا کند.
در زوجها، کار با یک زوج درمانگر بهویژه در مدل EFT، منبع بزرگ انرژی هیجانی ایجاد میکند.
خستگی ذهنی نتیجه مصرف دائمی انرژی روانی در اثر اضطراب پنهان، هیجانهای بیاننشده، کمالگرایی و محرومیت هیجانی است. وقتی ذهن در حالت هشدار میماند یا رابطه فاقد امنیت هیجانی میشود، انرژی روانی کاهش یافته و فرد احساس خستگی دائمی میکند. با توقف ذهنی، تنظیم مرزهای سالم، گفتوگوی هیجانی امن در سبک EFT و افزایش آگاهی نسبت به نیازهای عاطفی میتوان روانی را بازیابی کرد. دریافت کمک از یک روانشناس خوب، زوج درمانگر یا تراپیست خوب در اصفهان نیز به کاهش فشار هیجانی و ساختن منبع پایدار کمک میکند.
بهعنوان یک روانشناس و متخصص زوجدرمانی، من اکرم حجتی به بهبود روابط عاطفی و ارتقای کیفیت زندگی افراد و زوجها متعهد هستم. با ترکیب دانش روانشناسی و مهارتهای ارتباطی، به افراد کمک میکنم تا چالشهای خود را بهتر مدیریت کنند و به یک زندگی متعادلتر دست یابند.
تمرکز اصلی من در جلسات درمانی، ایجاد روابط امن و پایدار و آموزش مهارتهایی است که تغییرات مثبت و مؤثر را در زندگی افراد به همراه داشته باشد.
