هیچ رابطه عاطفی و زناشوییای خالی از تعارض نیست. اختلاف نظرها اجتنابناپذیرند، اما آنچه تعیین میکند یک رابطه دوام بیاورد یا به سمت فرسایش برود، نحوه برخورد زوجها با این اختلافات است. به همین دلیل در روانشناسی از اصطلاح دعوای سالم و دعوای ناسالم استفاده میشود. یک زوج درمانگر متخصص در روش EFT به زوجها آموزش میدهد که چطور تعارضها را به فرصتی برای رشد و صمیمیت تبدیل کنند. در این مقاله بررسی میکنیم دعوای سالم چه ویژگیهایی دارد، دعوای ناسالم چگونه روابط را تخریب میکند و چه راهکارهایی برای تغییر این چرخهها وجود دارد.
دعوای سالم چیست؟
دعوای سالم نوعی برخورد سازنده با اختلافهاست که در آن:
- هدف حمله به شخصیت طرف مقابل نیست، بلکه حل مسئله است.
- هر دو طرف احساس شنیده شدن دارند.
- احترام متقابل حفظ میشود.
- بعد از بحث، احساس نزدیکی و آرامش جایگزین رنجش میشود.
یک روانشناس خوب میداند که دعوای سالم به جای ایجاد فاصله، باعث افزایش درک و صمیمیت میان زوجین میشود.
دعوای ناسالم چگونه شکل میگیرد؟
در مقابل، دعوای ناسالم زمانی رخ میدهد که:
- تمرکز بر سرزنش و مقصر دانستن یکدیگر است.
- فریاد، بیاحترامی و تحقیر وارد گفتوگو میشود.
- مشکل اصلی به حاشیه میرود و مسائل گذشته دوباره مطرح میشود.
- زوجین بعد از بحث احساس خشم و سردی بیشتری میکنند.
تراپیست خوب در اصفهان یا هر شهر دیگری تأکید میکند که تکرار دعواهای ناسالم میتواند چرخه منفی ایجاد کرده و پایههای زندگی مشترک را متزلزل کند.
نقش زوج درمانگر در تشخیص تفاوتها
یکی از وظایف اصلی یک زوج درمانگر در روش EFT این است که به زوجین کمک کند چرخههای منفی در دعواهای ناسالم را شناسایی کنند. این متخصص:
- الگوهای ارتباطی ناسالم را مشخص میکند.
- به هر دو طرف کمک میکند نیازهای عاطفی پنهانشان را بشناسند.
- تمرینهایی برای برقراری ارتباط همدلانه ارائه میدهد.
به این ترتیب، حتی یک اختلاف شدید میتواند به فرصتی برای نزدیکی بیشتر تبدیل شود.
چرا دعوای سالم به رشد رابطه کمک میکند؟
تحقیقات نشان داده زوجهایی که مهارت دعوای سالم را دارند:
- کمتر دچار طلاق عاطفی میشوند.
- راحتتر مشکلات مالی، خانوادگی یا شغلی را مدیریت میکنند.
- احساس امنیت و صمیمیت بیشتری در رابطه دارند.
به بیان ساده، دعوای سالم مانند ورزش برای رابطه است؛ سختی دارد اما در نهایت باعث قدرت و انعطاف بیشتر میشود.
نشانههای دعوای سالم در زندگی مشترک
یک دعوای سالم معمولاً این ویژگیها را دارد:
- استفاده از جملات “من احساس میکنم” به جای “تو همیشه”
- تمرکز بر موضوع مشخص به جای تعمیم دادن به همه مسائل
- وقفه گرفتن برای آرام شدن وقتی بحث داغ میشود
- پذیرش سهم خود در مشکل
- پایان دادن به بحث با یک توافق یا درک متقابل
EFT و تبدیل دعوای ناسالم به دعوای سالم
روش زوجدرمانی هیجانمحور (EFT) ابزارهایی فراهم میکند تا زوجها یاد بگیرند هنگام تعارض، به جای واکنشهای دفاعی یا حمله، احساسات واقعیشان مثل ترس از طرد شدن یا نیاز به توجه را بیان کنند. این کار نهتنها دعوا را آرامتر میکند، بلکه باعث نزدیکی عاطفی میشود.
مثالهای بالینی
- زوج اول: همسران مدام بر سر امور مالی بحث میکردند. در جلسات زوجدرمانی مشخص شد ریشه اختلاف، احساس ناامنی و ترس از آینده است. وقتی این احساسات بیان شد، بحثها به جای دعوای ناسالم، به گفتوگویی همدلانه و برنامهریزی مشترک تبدیل شد.
- زوج دوم: یکی از زوجین مدام احساس میکرد شنیده نمیشود و در دعواها پرخاشگرانه رفتار میکرد. زوج درمانگر با تکنیکهای EFT کمک کرد این فرد نیاز واقعیاش (احساس ارزشمندی) را مطرح کند. پس از آن دعواها به فرصتی برای نزدیکتر شدن بدل شد.
جمعبندی
در هر رابطهای تعارض وجود دارد، اما کیفیت مدیریت آن تعیین میکند رابطه رشد کند یا آسیب ببیند. دعوای سالم به زوجها کمک میکند اختلافها را به فرصتی برای نزدیکی بیشتر تبدیل کنند، در حالی که دعوای ناسالم چرخههای منفی و فاصله عاطفی ایجاد میکند. یک زوج درمانگر با روش EFT میتواند به زوجها آموزش دهد چگونه از الگوهای ناسالم عبور کرده و مهارت گفتوگوی سالم را جایگزین کنند. در نهایت، کمک گرفتن از یک روانشناس خوب یا تراپیست خوب در اصفهان فرصتی است برای ساختن روابطی امنتر و صمیمیتر.
خلاصه یکپارگرافی

این مقاله توضیح میدهد که چرا در زندگی مشترک تعارض اجتنابناپذیر است و تفاوت اصلی میان دعوای سالم و ناسالم در نحوه برخورد زوجین نهفته است. دعوای سالم با احترام، همدلی و تمرکز بر حل مسئله همراه است و به رشد رابطه کمک میکند، در حالی که دعوای ناسالم بر سرزنش، تحقیر و ایجاد چرخههای منفی بنا میشود. نقش یک زوج درمانگر متخصص در روش EFT این است که به زوجها کمک کند الگوهای مخرب را شناسایی و با تمرینهای ارتباطی جایگزین کنند. در نتیجه، حتی اختلافها هم میتوانند به فرصتی برای نزدیکی و صمیمیت بیشتر تبدیل شوند.