بسیاری از زوجها تصور میکنند اختلافشان بر سر «رفتار» است — مثلاً فراموش کردن تماس، دیر آمدن، یا سکوت در زمان ناراحتی. اما در واقع، پشت بیشتر این رفتارها سوءتفاهمهای عاطفی پنهان شدهاند. سوءتفاهم زمانی رخ میدهد که یکی از زوجین پیام احساسی دیگری را اشتباه معنا کند. درمان هیجانمدار (EFT) نشان میدهد که اکثر تعارضات تکراری، نه از رفتار، بلکه از برداشتهای غلط نسبت به احساسات یکدیگر سرچشمه میگیرند.
سوءتفاهم زمانی شکل میگیرد که احساسات اصلی (مثل ترس، نیاز به توجه یا عشق) بهدرستی دیده و شنیده نمیشوند. بهعنوان مثال:
اما چون احساس واقعی پنهان است و تنها رفتار دیده میشود، طرف مقابل برداشت دیگری میکند — و این آغاز چرخهی سوءتفاهم است.
یکی از مهمترین مهارتهایی که یک زوج درمانگر متخصص EFT آموزش میدهد، تفکیک «احساس» از «رفتار» است.
احساس، واکنش درونی ما به یک موقعیت است؛ مثلاً ترس، خشم یا اندوه.
رفتار، پاسخ بیرونی به آن احساس است؛ مثلاً سکوت، فاصلهگیری، یا عصبانیت.
وقتی ما تنها رفتار را میبینیم، اصل ماجرا را از دست میدهیم. برای مثال:
تشخیص این تفاوت باعث میشود به جای قضاوت، کنجکاو شویم و فضا برای گفتوگو و درک متقابل باز شود.
در لحظهی ناراحتی، بهجای پاسخ سریع، چند ثانیه مکث کنید. این مکث کوچک مانع از فعال شدن چرخهی سوءتفاهم میشود.
از خود بپرسید: «آیا ممکن است پشت این رفتار، احساسی وجود داشته باشد که من نمیبینم؟»
جملات خود را با عبارتهایی مانند «فکر میکنم وقتی اینو گفتی، ناراحت بودی؟» آغاز کنید.
این روش که در EFT به آن بازتاب هیجانی گفته میشود، فضای امنی برای ابراز احساسات واقعی ایجاد میکند.
سوءتفاهمها معمولاً بهصورت چرخههای تکراری و پیشبینیپذیر در روابط ظاهر میشوند.
چند الگوی رایج:
در تمام این چرخهها، سوءتفاهم باعث میشود پیام احساسی واقعی گم شود و رابطه بهتدریج سرد گردد.
درمان هیجانمدار بر «آگاهی هیجانی» تأکید دارد — یعنی شناخت دقیق احساسات خود و شریک زندگی. وقتی بتوانیم نام احساسات را بهدرستی بیان کنیم، شدت سوءتفاهم کاهش مییابد.
تمرین ساده:
هر بار که در گفتوگو دچار تنش شدید، به جای گفتن «تو همیشه منو ناراحت میکنی»، بگویید «الان احساس ناراحتی میکنم چون نیاز دارم بیشتر درکم کنی».
این تغییر واژهها، از یک جملهی دفاعی به جملهای هیجانی و آسیبپذیر تبدیل میشود — و همین نقطهی تفاوت بین دعوا و گفتوگوست.
گاهی سوءتفاهمها آنقدر در رابطه تکرار شدهاند که خود زوجین نمیتوانند از درون چرخه خارج شوند. در این موارد، کمک گرفتن از یک تراپیست خوب در اصفهان یا روانشناس متخصص EFT میتواند نقطهی عطفی باشد.
در جلسات زوجدرمانی، درمانگر به هر دو نفر کمک میکند احساسات زیرینشان را شناسایی و ترجمه کنند؛ تا بهجای تکرار دفاع و واکنش، بتوانند گفتوگویی واقعی و امن داشته باشند.
این تمرینها سادهاند اما در بلندمدت، پایهی امنیت عاطفی را در رابطه تقویت میکنند.
بیشتر تعارضهای عاطفی از سوءتفاهمهای پنهان میان احساس و رفتار ناشی میشوند. وقتی زوجها یاد بگیرند احساسات واقعی پشت رفتار را تشخیص دهند، رابطه از قضاوت به درک متقابل تغییر میکند. روش EFT با تمرکز بر هیجانها، به زوجین کمک میکند سوءتفاهمها را به گفتوگوی امن تبدیل کرده و پیوند عاطفی خود را بازسازی کنند. برای درک بهتر این فرآیند میتوانید با یک زوج درمانگر یا روانشناس خوب در اصفهان مشورت کنید.
در نهایت، سوءتفاهم بخشی طبیعی از هر رابطه انسانی است، اما وقتی ناشناخته بماند، میتواند صمیمیت را فرسوده کند. درک تفاوت میان رفتار و احساس، تمرین بازتاب هیجانی، و ایجاد گفتوگوی امن، کلید عبور از این چرخه است. اگر احساس میکنید در رابطهتان مدام درگیر سوءتفاهمهای تکراری میشوید، وقت آن است با یک زوج درمانگر یا روانشناس خوب در اصفهان گفتوگو کنید تا بتوانید هیجانات زیر سطح رفتار را بشناسید و دوباره به درک و آرامش بازگردید.
بهعنوان یک روانشناس و متخصص زوجدرمانی، من اکرم حجتی به بهبود روابط عاطفی و ارتقای کیفیت زندگی افراد و زوجها متعهد هستم. با ترکیب دانش روانشناسی و مهارتهای ارتباطی، به افراد کمک میکنم تا چالشهای خود را بهتر مدیریت کنند و به یک زندگی متعادلتر دست یابند.
تمرکز اصلی من در جلسات درمانی، ایجاد روابط امن و پایدار و آموزش مهارتهایی است که تغییرات مثبت و مؤثر را در زندگی افراد به همراه داشته باشد.
