اگر تا به حال در رابطهتان بارها دربارهی یک موضوع خاص بحث کردهاید، بدون اینکه نتیجه متفاوتی بگیرید، شما تنها نیستید. بسیاری از زوجها از تکرار دعواهای مشابه رنج میبرند — بحثهایی که شاید در ظاهر درباره کار، خانواده یا مسئولیتها باشند، اما در عمق خود، از احساسات نادیدهگرفتهشده و نیازهای عاطفی برآوردهنشده ناشی میشوند. بهعنوان یک زوجدرمانگر متخصص EFT، بارها دیدهام که زوجها تا زمانی که این چرخه عاطفی را نشناسند، در حلقهای بیپایان از رنج و سردی گرفتار میمانند.
هر رابطهی عاطفی، یک الگوی تکرارشونده دارد؛ الگویی که وقتی فعال میشود، دو نفر را در نقشهای ثابت گیر میاندازد. یکی حمله میکند، دیگری عقبنشینی میکند. یکی درخواست توجه دارد، دیگری احساس کنترلشدن میکند. این الگو همان چیزی است که در EFT به آن چرخه تعارض میگوییم.
در تکرار دعوا، معمولاً هر فرد میخواهد شنیده شود، اما در عمل، فقط از خود دفاع میکند. در نتیجه، گفتوگو از “درخواست ارتباط” تبدیل به “جدال برای حقانیت” میشود.
در زیر هر واکنش شدید، احساسی پنهان وجود دارد. فردی که داد میزند، در واقع احساس نادیدهگرفتهشدن دارد. فردی که سکوت میکند، از طرد یا شکست میترسد. این احساسات نادیده، سوخت اصلی تکرار دعوا هستند.
در رویکرد EFT (Emotionally Focused Therapy)، هدف این است که زوجین بتوانند این احساسات زیرین را بشناسند، نامگذاری کنند و با آسیبپذیری بیشتری درباره آنها صحبت کنند.
بسیاری از زوجها سعی میکنند با تغییر رفتار ظاهری یا دادن قولهای موقتی، از تکرار دعوا جلوگیری کنند. اما چون احساسات اصلی هنوز دیده نشدهاند، همان الگو دوباره برمیگردد. در واقع، مشکل از نبود گفتوگوی احساسی و امن است، نه صرفاً از اختلاف در نظر یا رفتار.
اولین گام در شکستن چرخه این است که متوجه شوید دشمن واقعی شما شریکتان نیست، بلکه خود چرخه است. زمانی که متوجه شوید هر دو در این الگو گیر افتادهاید، فضا از دفاع و حمله به همکاری تغییر میکند.
🔹 جمله کاربردی: «بهنظرم دوباره وارد همون چرخه همیشگی شدیم، بیا متوقفش کنیم.»
در EFT، باور داریم که زیر هر واکنش خشم یا عقبنشینی، احساسی آسیبپذیرتر وجود دارد — مثل ترس از تنها ماندن، یا نیاز به اطمینان. وقتی این احساسات را بیان میکنید، گفتوگو از جدال به همدلی تبدیل میشود.
🧩 مثال: به جای گفتن «تو هیچوقت با من حرف نمیزنی»، بگویید «وقتی سکوت میکنی، احساس میکنم برایت مهم نیستم.»
زوجهایی که یاد میگیرند با امنیت هیجانی صحبت کنند، دیگر نیازی به تکرار دعوا ندارند. برای ایجاد چنین فضایی:
گاهی زوجها بدون کمک حرفهای نمیتوانند از این چرخه خارج شوند. در جلسات زوجدرمانی EFT، درمانگر به هر دو طرف کمک میکند الگوهای رفتاری، احساسات پنهان و نقاط آسیبپذیریشان را بشناسند. با تمرکز بر هیجانات پایه، زوجین یاد میگیرند چطور امنیت عاطفی را بازسازی کنند.
اگر در اصفهان زندگی میکنید، یافتن یک تراپیست خوب در اصفهان یا روانشناس خوب که در EFT تخصص دارد، میتواند نقطهی عطف رابطه شما باشد.
| ویژگی رابطه گرفتار | ویژگی رابطه سالم |
|---|---|
| سرزنش مداوم | پذیرش مسئولیت مشترک |
| تمرکز بر گذشته | تمرکز بر احساسات لحظه |
| گفتوگو برای دفاع | گفتوگو برای فهمیدن |
| ترس از آسیبپذیری | بیان آزاد احساسات |
یک گفتوگوی ۱۵ دقیقهای ترتیب دهید و درباره چرخه تکرار دعوا صحبت کنید.
در هر رابطهای، دعوا اجتنابناپذیر است، اما تکرار دعوا قابل پیشگیری است. وقتی دو نفر یاد میگیرند با همدلی به رفتار یکدیگر نگاه کنند و احساسات زیرین را ببینند، نه تنها از چرخه خارج میشوند، بلکه رابطهشان به سطحی عمیقتر از صمیمیت میرسد.
وقتی زوجها یاد میگیرند الگوی تکرار دعوا را بشناسند و احساسات واقعی پشت واکنشهایشان را ببینند، مسیر بازسازی پیوند عاطفی آغاز میشود. در این مرحله، هدف دیگر «بردن بحث» نیست، بلکه «بازگشت به احساس امنیت» است. گفتوگوهای آرام، تماس فیزیکی ساده مثل گرفتن دستها و تمرکز بر لحظات کوچک صمیمیت، به مغز و قلب هر دو نفر پیام میدهد که رابطه هنوز امن است. در واقع، ترمیم رابطه نه با تغییر طرف مقابل، بلکه با تغییر نحوهی پاسخ به هیجانات او ممکن میشود — همان چیزی که یک زوجدرمانگر متخصص در روش EFT آن را «رقص جدید ارتباطی» مینامد.
تکرار دعوا در روابط زوجی اغلب نشانهی الگوهای هیجانی نادیدهگرفتهشده است، نه ناسازگاری واقعی. در روش EFT، زوجها میآموزند بهجای تمرکز بر مقصر، چرخه تعارض را شناسایی و احساسات پنهان خود را بیان کنند. با ایجاد گفتوگوی امن، همدلی و پذیرش، میتوان از چرخه تکرار دعوا خارج شد و رابطهای عمیقتر و آرامتر ساخت. راهنمایی یک زوجدرمانگر یا تراپیست خوب در اصفهان میتواند این مسیر را کوتاهتر و اثربخشتر کند.
تکرار دعوا نشانهی ضعف یا ناسازگاری نیست، بلکه پیامی از نیازهای دیدهنشدهی رابطه است. هر رابطهای ممکن است در چرخه تعارض گرفتار شود، اما با شناخت احساسات، ایجاد گفتوگوی امن و کمک از یک زوجدرمانگر متخصص EFT، میتوان این چرخه را شکست و رابطهای گرم، امن و متعهد ساخت. اگر در اصفهان زندگی میکنید، یک تراپیست خوب در اصفهان میتواند راهنمایی حرفهای برای بازسازی صمیمیت و درک متقابل باشد.
بهعنوان یک روانشناس و متخصص زوجدرمانی، من اکرم حجتی به بهبود روابط عاطفی و ارتقای کیفیت زندگی افراد و زوجها متعهد هستم. با ترکیب دانش روانشناسی و مهارتهای ارتباطی، به افراد کمک میکنم تا چالشهای خود را بهتر مدیریت کنند و به یک زندگی متعادلتر دست یابند.
تمرکز اصلی من در جلسات درمانی، ایجاد روابط امن و پایدار و آموزش مهارتهایی است که تغییرات مثبت و مؤثر را در زندگی افراد به همراه داشته باشد.
